พระเจ้าฟ้างุ้มแหล่งหล้าธรณี ພະເຈົ້າຟ້າງຸ່ມແຫຼ່ງຫຼ້າທໍລະນີ

พระเจ้าฟ้างุ้มมหาราช พระมหากษัตริย์แห่งล้านช้าง
พระเจ้าฟ้างุ้มมหาราช (ลาว: ພະເຈົ້າຟ້າງຸ່ມມະຫາລາດ) หรือ สมเด็จพระเจ้าฟ้าหล้าธรณีศรีสัตนาคณหุตมหาราช เอกสารประวัติศาสตร์บ้างออกพระนามเจ้าฟ้างุ่ม เจ้าฝ้างู่ม พระยาฟ้างุ้ม ท้าวฟ้างุ้ม พระยาฟ้า พญาท้าวฟ้างอม เป็นต้น ปฐมมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรล้านช้างและมหากษัตริย์นครเชียงดงเชียงทองหรือเมืองเซ่า (ซวา) องค์ที่ 27 (ครองราชย์ พ.ศ. 1859-1936) ผู้รวบรวมแผ่นดินลาวสองฝั่งโขงให้เป็นปึกแผ่น[4] สืบเชื้อสายจากราชวงศ์ขุนบรมราชาธิราชแห่งนครแถน

พระเจ้าฟ้างุ้มได้รับการยกย่องเป็นมหาราชองค์แรกในสมัยล้านช้างของลาว เป็นพระราชโอรสท้าวผีฟ้า และพระราชนัดดาพระยาสุวรรณคำผงกษัตริย์แห่งนครเชียงดงเชียงทอง พระเจ้าศรีสุริโยวงษ์หรือพระเจ้าชัยวรมันที่ กษัตริย์กรุงอินทปัตถ์ (พระนครหลวง) ในอาณาจักรขอมยกพระนางแก้วเก็งยา (แก้วกันยา) ให้เป็นพระอัครมเหสี ทรงบทบาทสำคัญในการอัญเชิญพระพุทธศาสนาลัทธิลังกาวงศ์แบบอินทปัตถนครหรือแบบกัมพูชาสมัยพระนครมาเผยแผ่ในราชอาณาจักรล้านช้าง ทรงขยายอิทธิพลเหนือดินแดนต่าง ๆ คือ ล้านนา อยุธยา (ล้านเพีย) สิบสองพันนา สิบสองจุไท เชียงตุง ศรีโคตรบูร ไดเวียด และจามปา ให้ยอมอ่อนน้อมและส่งราชบรรณาการพร้อมพระราชธิดามาถวาย ล้านช้างในรัชสมัยของพระองค์ได้แผ่แสนยานุภาพเหนือแว้นแคว้นต่าง ๆ ในอุษาคเนย์ ถือเป็นยุคยิ่งใหญ่ที่สุดของจักรวรรดิหรืออาณาจักรล้านช้าง

ปัจจุบันมีพระบรมราชานุสาวรีย์ของประองค์ประดิษฐาน ณ เมืองสีโคดตะบอง นครหลวงเวียงจันทน์[13] ในภาคอีสานประดิษฐาน ณ ดอนเจ้าปู่ฟ้าระงุ้ม (ดอนเมือง) วัดฟ้าระงุ้ม ตำบลเมืองไพร อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด เรียกพระนามว่าเจ้าฟ้าระงุ้มศรีสัตนาคนฮูป ในล้านนาประดิษฐานที่ศาลเจ้าฟ้างุ้มมหาราช ณ บ้านแสนสุข ตำบลนาปรัง อำเภอปง จังหวัดพะเยา ในนครหลวงพระบางตั้งชื่อถนนสายหนึ่งเพื่อระลึกถึงพระองค์ว่าถนนเจ้าฟ้างุ่ม (Chaofa ngum Rd) ส่วนศาลสถิตวิญญาณหรือหอผีของพระองค์ปรากฏกระจายทั่วไปทั้งสองฝั่งโขงโดยเรียกพระนามว่าเจ้าฟ้ามุงเมืองบ้าง เจ้าฟ้าระงุ้มบ้าง เจ้าฟ้าระงึมบ้าง